Stelsel Energieprestatie van Gebouwen

Wat is het Stelsel Energieprestatie van Gebouwen?

In opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties geeft NEN invulling aan de vernieuwing van het stelsel Energieprestatie Gebouwen en de daarbij behorende bepalingsmethode. De uitvoering hiervan ligt in handen van een Programmaraad en een Projectgroep. Het doel is om te komen tot een stelsel rondom eenduidige en transparante bepalingsmethode die bruikbaar is in het kader van de bouwregelgeving. Het stelsel energieprestatie van gebouwen bestaat uit verschillende onderdelen met de bepalingsmethode (NTA 8800) als basis.

Video Nieuw tijdperk EPG
Bekijk de video ‘Nieuw tijdperk EPG’ om te zien wat er precies veranderd is sinds 1 januari 2021.

Waar bestaat het stelsel uit?

Bepalingsmethode

NTA 8800 in het kort

De nationale bepalingsmethode is vastgelegd in een Nederlands Technische Afspraak (NTA 8800) en deze is te downloaden bij NEN (vrij beschikbaar). Het doel was om te komen tot een stelsel voor een eenduidige en transparante bepalingsmethode die bruikbaar is in het kader van de bouwregelgeving waarbij het ministerie van BZK diverse uitgangspunten heeft vastgesteld.

De methode moet bijvoorbeeld voldoen aan de Europese richtlijn Energieprestatie Gebouwen (EPBD) en aansluiten bij de behoefte en beleving van de consument. NTA 8800 is aangewezen in de bouwregelgeving, in verband met de inwerkingtreding van de eisen voor bijna-energieneutrale nieuwbouw (BENG) op 1 januari 2021. De methode vervangt gelijktijdig de huidige methode voor het bepalen van de energieprestatie in de bestaande bouw.

Tot voor kort waren er verschillende methoden voor de bepaling van de energieprestatie van bestaande en nieuwbouw woningen, bestaande utiliteitsbouw en nieuwbouw utiliteitsbouw. Met de komst van NTA 8800 is er nu één bepalingsmethode voor de bepaling van de energieprestatie van alle gebouwen.

Actuele versie

Download hier de meest actuele versie van NTA 8800. Lees meer.

Kwaliteitsborging

Om er voor te zorgen de kwaliteit van het Energieprestatie Advies op basis van NTA 8800 voldoende is geborgd, is onderstaande kwaliteitsborging ingericht dat samen met NTA 8800 het Stelsel Energieprestatie van Gebouwen vormt.

Beoordelingsrichtlijn 9500 (BRL 9500)

Sinds 1 januari 2021 dienen alle certificaathouders te werken volgens de herziene beoordelingsrichtlijnen BRL 9500 voor de werkzaamheden die leiden tot het opstellen van een energieprestatie-rapport van gebouwen waarin de energieprestatie van een gebouw is vastgelegd.

De herziene BRL9500 Woningbouw en de BRL9500 Utiliteitsbouw zijn op 28 november 2019 vastgesteld door Centraal College van Deskundigen van InstallQ. Op 10 april 2020 zijn de BRL-en bindend verklaard door de Harmonisatie Commisie Bouw en op 15 april 2020 vastgesteld door het bestuur van InstallQ. Voor meer informatie wordt u doorverwezen naar de website van InstallQ. BLR 9500 Woningbouw en Utiliteitsbouw zijn te downloaden in de Kennisbank van ISSO:
BRL 9500-U Energieprestatie utiliteitsgebouwen (methode 2020)
BRL 9500-W Energieprestatie woningen en woongebouwen (methode 2020)

 

Beoordelingsrichtlijn 9501 (BRL 9501)

Sinds 1 januari 2021 dienen de berekeningen van de energieprestatie van gebouwen te worden uitgevoerd met rekenprogramma’s die geattesteerd zijn volgens de herziene beoordelingsrichtlijnen, BRL 9501. De herziene BRL9501 ‘Methoden voor het berekenen van het Energiegebruik van gebouwen en de energetische en financiële gevolgen van energiebesparingsmaatregelen’ is op 28 november 2019 vastgesteld door Centraal College van Deskundigen van InstallQ. Op 10 april 2020 zijn de BRL-en bindend verklaard door de Harmonisatie Commisie Bouw en op 15 april 2020 vastgesteld door het bestuur van InstallQ. Voor meer informatie wordt u doorverwezen naar de website van InstallQ. BLR 9501 is te downloaden in de Kennisbank van ISSO:
BRL 9501 Methoden voor het berekenen van het energiegebruik van gebouwen en de energetische en financiële gevolgen van energiebesparingsmaatregelen (methode 2020)


Wijzigingsbladen BRL 9500 en BRL 9501

In lijn met de publicatie van NTA 8800:2020 zullen na attestering van de software begin 2e helft van 2020  voor BRL 9500 en BRL 9501, zoals vastgesteld op 28 november 2019, door InstallQ wijzigingsbladen worden gepubliceerd die verwijzen naar nieuwe publicaties van NTA 8800 en de opnameprotocollen. De BRL-en incl. wijzigingsbladen zijn eveneens aangewezen in de bouwregelgeving sinds 1 januari 2021. Hiermee worden alle onderdelen van het Stelsel EPG op één lijn gebracht.

Wijzigingsblad BRL 9500-U Energieprestatie utiliteitsgebouwen (methode 2020)

Wijzigingsblad BRL 9500-W Energieprestatie woningen en woongebouwen (methode 2020″)

Wijzigingsblad BRL 9501 Methoden voor het berekenen van het energiegebruik van gebouwen en de energetische en financiële gevolgen van energiebesparingsmaatregelen (methode 2020)


Opnameprotocollen U-bouw en W-bouw

De opnameprotocollen geven aan welke gebouwkenmerken verzameld moeten worden door de Energieprestatie-adviseur om de Energieprestatie van een gebouw te kunnen bepalen. De opnameprotocollen zijn afgestemd op de NTA 8800. Er is een opnameprotocol voor woningen en woongebouwen (ISSO-publicatie 82.1) en een opnameprotocol voor utiliteitsgebouwen (ISSO-publicatie 75.1).

ISSO-publicatie 75.1 Energieprestatie utiliteitsgebouwen – Energieprestatierapport methode 2020 (incl opnamelijsten)

ISSO-publicatie 82.1 Energieprestatie woningen en woongebouwen – Energieprestatierapport methode 2020 (incl. opnamelijsten)

Heeft u vragen over de software in relatie tot de Energieprestatie van Gebouwen dan kunt u mailen naar de vraagbaak (vraagbaak@isso.nl)

 

Interpretatiedocumenten opnameprotocollen

Ook ten tijde van de implementatie van NTA 8800, de software en de opnameprotocollen in de praktijk kunnen interpretaties en omissies naar voren komen. Wanneer hier sprake van is zullen deze wederom verwerkt worden in een interpretatiedocument bij de opnameprotocollen. Deze kunt u dan vinden op de website van ISSO.


EDR testen

ISSO publicatie 54 ‘Energie Diagnose Referentie’ beschrijft testen die gebruikt worden in de attestering van software volgens BRL 9501. Deze ISSO publicatie wordt parallel met de ontwikkeling van de Energieprestatiesoftware (NTA 8800) ontwikkeld en is beschikbaar gekomen bij het verschijnen van geattesteerde software. ISSO 54 kunt u hier downloaden.

 

Opleidingen

Opleidingen tot energieprestatie (EPA) adviseur worden vanaf begin 2020 door verschillende opleiders in de markt aangeboden. De examens worden afgenomen door o.a. Cito, Examenpark en Stichting Nederlands Exameninstituut (SNEI). Voor meer informatie over de examendata, proefexamens, etc. wordt u doorverwezen naar de website van Cito, het Examenpark en SNEI.

De eindtermen voor de vakbekwaamheid van de Energieprestatie adviseurs voor utiliteitsbouw en woningbouw op basis van de opnameprotocollen, voor zowel basis- als de detailopname, worden vastgesteld door de EPA-examencommissie en goedgekeurd door de COEC van InstallQ. Voor meer informatie wordt u doorverwezen naar de website van ISSO.

Eindtermen NTA 8800 Basis en detail utiliteitsgebouwen

Eindtermen NTA 8800 Basis en detail woningen

Overzicht eindtermen en verschillen U-bouw huidige en Basis en detailopname

Overzicht eindtermen en verschillen W-bouw huidige en Basis en detailopname

 

Software

Voor de uitvoering van Energieprestatie berekeningen op basis van NTA 8800 wordt door verschillende marktpartijen software ontwikkeld. Voor meer informatie wordt u doorverwezen naar de website van de individuele softwareleveranciers.

Heeft u vragen over de software in relatie tot de Energieprestatie van Gebouwen, dan raden we u aan om te mailen naar (een van) de softwareleverancier(s).

 

Energieprestatie van technische bouwsystemen

In de herziene Europese Energy Performance of Buildings Directive (EPBD III) worden systeemeisen voorgeschreven voor de verbetering van de energieprestatie van technische bouwsystemen. Deze eisen richten zich op de energieprestatie, het adequaat dimensioneren, installeren en inregelen, en de instelbaarheid van technische bouwsystemen. Deze bepalingen hebben ten doel de energie-efficiëntie van gebouwen te verbeteren en omvat maatregelen om gebruikers/eigenaren van gebouwen bewust te maken van de energieprestatie van hun gebouwen. De regeling stimuleert gebouweigenaren en gebruikers van gebouwen tot het treffen van maatregelen om energie te besparen, met als doel gebouwen energiezuiniger te maken.

De energieprestatie-eisen die gelden voor technische bouwsystemen zijn uitgedrukt in de berekende primaire fossiele energie ten opzichte van de netto behoefte. Daardoor wordt niet alleen de efficiëntie van een technisch bouwsysteem gewaardeerd, maar ook het gebruik van hernieuwbare energie. Voor het berekenen van de energieprestatie van de technische bouwsystemen is een digitale rekentool ontwikkeld, gebaseerd op de NTA-validatietool. De Rekentool Energieprestatie Installaties is te downloaden op RVO.nl. Voor deze tool is een activatiesleutel nodig die per e-mail aan te vragen is bij RVO. De rekentool is niet geschikt om de BENG-indicatoren uit te rekenen.

Sinds 1 januari 2021 gelden voor nieuwbouw de BENG eisen. Hiervoor is de nieuwe bepalingsmethode NTA 8800 ontwikkeld en bijbehorende rekensoftware. Deze wordt ook gebruikt voor de bepaling van de energieprestatie van bestaande bouw. De ‘Rekentool Energieprestatie Installaties’ is enkel voor het bepalen van de energieprestatie technische bouwsystemen ontwikkeld voor wordt gebruik bij de bestaande bouw wanneer technische bouwsystemen nieuw worden geïnstalleerd, vervangen of verbeterd. De mate van detail van de Rekentool Energieprestatie Installaties is veel minder specifiek dan de  ‘autonome’ energieprestatieberekening met de NTA8800 commerciële rekensoftware. Er gelden minimum energieprestatie-eisen voor systemen voor ruimteverwarming, ruimtekoeling, ventilatie, warm tapwater en ingebouwde verlichting.

De richtlijn is op 10 maart 2020 geïmplementeerd in de Nederlandse wet- en regelgeving. Vanaf deze datum moet aan de regeling en eisen worden voldaan.

 

Rijksdienst voor Ondernemend Nederland

Voor informatie over Energieprestatie van Gebouwen, BENG en andere informatie over duurzaamheid en gebouwen kunt u ook terecht op de website van de Rijksdienst voor Ondernemen Nederland (RVO).

Energielabel
Aanvullende informatie over energielabels is te vinden op de site van RVO